Inhoud
Een 13-polige stekker behoort tegenwoordig tot de standaarduitrusting van aanhangers en aanhangerkoppelingen. Naast de functies die essentieel zijn voor de veiligheid, zoals de verlichting of de remmen, kunnen hiermee ook optionele functies, zoals koel- en verwarmingssystemen, op de aanhanger of camper van stroom worden voorzien. Dit artikel geeft uitleg over hoe een 13-polige stekker schema eruit ziet, welke pinnen voor welke functies dienen en hoe u de overstap maakt van oudere, 7-polige stekkers naar 13-polige stekkers.
Wat is een 13-polige stekker en waarvoor wordt hij gebruikt?
Een 13-polige stekker wordt gebruikt als een aanhangwagen aan een voertuig wordt gekoppeld. Ongeacht het voertuigtype bevindt de stekker zich op de aanhangerkoppeling en zit zijn tegenhanger – de contrastekker – op de aanhangwagen. De stekker wordt aangesloten op het elektrische systeem van het voertuig en zorgt ervoor dat de aanhangwagen van stroom wordt voorzien. Volgens de verkeersregels is het verplicht dat de lichten op de aanhanger net zo foutloos werken als die op het voertuig.
Welke types zijn er van deze stekker?
Een 13-polige stekker is verkrijgbaar als stekker (mannetje) en contrastekker (vrouwtje). De contrastekker bevindt zich op de aanhangerkoppeling en is aangesloten op het elektrische systeem van het voertuig. De mannelijke stekker bevindt zich op de aanhangwagen en wordt bij gebruik in de vrouwelijke tegenhanger gestoken. Uiteraard moeten de stekkers compatibel zijn.
Dit betekent dat ze bij elkaar moeten passen qua indeling van de afzonderlijke pinnen: de pinnen voor de verlichting, de remmen en alle optionele functies moeten overeenkomen voor de stekker en contrastekker. Controleer ook de mechanische pasvorm: de stekkers moeten perfect in elkaar passen om een stabiele stroomtoevoer te garanderen.
Als u de aanhanger niet gebruikt, kan het stekkergedeelte op de aanhangerkoppeling van het voertuig worden afgesloten met een dop, zodat er geen water kan binnendringen en roest in de stekkerverbinding kan veroorzaken.
Hoe ziet een 13-polige stekker schema eruit?
In tegenstelling tot de aansluitingen van een CEE-stekker, die ontworpen zijn voor verschillende spanningsniveaus, is een 13-polige stekker aansluitschema ontworpen voor 12V, wat standaard is voor voertuigen.
Bij een aanhangerstekker ziet het 13-polige schema er als volgt uit, in overeenstemming met de norm ISO 11446:
| Aansluitingsnummer | Kleur van de kabel | Indeling | Aanduiding |
|---|---|---|---|
| 1 | Geel | Richtingaanwijzer links | L |
| 2 | Blauw | Mistachterlicht (mistlamp) | 54g |
| 3 | Wit | Massa voor contacten 1 t/m 8 | 31 |
| 4 | Groen | Richtingaanwijzer rechts | R |
| 5 | Bruin | Achterlicht en breedtelicht rechts | 58R |
| 6 | Rood | Remlicht | 54 |
| 7 | Zwart | Achterlicht en breedtelicht links | 58L |
| 8 | Roze | Achteruitrijlicht | |
| 9 | Oranje | Stroomverzorging (permanente stroomdraad) | |
| 10 | Donkerblauw | Stroomverzorging (laadkabel voor aanhangeraccu) | |
| 11 | Wit-zwart | Reserve (evt. massa voor contact 10) | |
| 12 | Lichtgrijs | Reserve | |
| 13 | Wit-rood | Massa voor contact 9 t/m 12 |
Welke voor- en nadelen heeft een 13-polige stekker?
Vergeleken met een 7-polige stekker heeft een 13-polige stekker een aantal voordelen. In de onderstaande tabel geven we u een overzicht.
| Voordelen | Nadelen |
|---|---|
| • Bediening van optionele functies mogelijk met gelijkstroom of oplaadkabel | • Duurder dan 7-polige variant |
| • Naast richtingaanwijzers, rem- en achterlichten ook achteruitrijlichten | • Voor oudere aanhangers met een 7-polige stekker moet u een adapter kopen of de stekker laten vervangen |
| • Moderne voertuigen herkennen automatisch wanneer een aanhanger is aangekoppeld | |
| • Stekkers met bajonetsluiting zijn beschermd tegen spatwater en de verbinding gaat nooit loszitten |
Wat is het verschil tussen 7-polige stekkers en 13-polige stekkers?
Aanhangerstekkers met 13 pinnen zijn een moderne variant van de oudere stekkers met 7 pinnen. Omdat de moderne stekkers meer polen hebben, ondersteunen ze meer functies.
- Bij een oudere stekker met 7 pinnen worden alleen de functies aangesloten die nodig zijn om aan de wettelijke voorschriften te voldoen (richtingaanwijzers, rem- en achterlichten).
- Bij een 13-polige stekker is het mogelijk om ook andere functies van stroom te voorzien, bijvoorbeeld voor het achteruitrijlicht, de kiepfunctie van de aanhanger of het opladen van de accu.
Een ander verschil is de compatibiliteit van verschillende voertuigen en aanhangers. Oudere voertuigen en eenvoudige aanhangers zijn meestal voorzien van 7-polige stekkers, moderne en grotere voertuigen en aanhangers hebben vrijwel altijd 13-polige stekkers.
Voor het vergelijken van het schema van een 13-polige stekker met die van een 7-polige stekker kunt u hier een PDF downloaden.
Waarom zou ik een 7-polige stekker omzetten naar een 13-polige stekker?
Zoals vermeld, biedt een 13-polige stekker de nodige voordelen ten opzichte van de 7-polige variant. Als u een kiepaanhanger of iets dergelijks aan uw auto wilt koppelen en stroom nodig hebt voor extra functies zoals de kiepfunctie, raden we u aan om een stekker met een 13-polig aansluitschema te gebruiken.
Als u nog een aanhanger hebt met een 7-polige contrastekker, maar uw aanhangerkoppeling heeft een nieuwe 13-polige stekker, dan kunt u bij een gespecialiseerde winkel voor auto-accessoires een adapter kopen, of de aanhangerstekker laten vervangen. Het nadeel van adapters is dat ze soms los gaan zitten en niet optimaal beschermd zijn tegen spatwater.
Veelgestelde vragen over het 13-polige stekker schema
13-polige stekkers worden gebruikt om aanhangwagens van stroom te voorzien. Met zo’n stekker worden de elektrische systemen van de auto en de aanhangwagen aan elkaar gekoppeld, zodat de richtingaanwijzers, remlichten en achterlichten van het voertuig en de aanhanger tegelijkertijd branden. De stekker maakt ook de bediening van andere, optionele functies op de aanhangwagen mogelijk, bijv. het opladen van de accu van de aanhangwagen of, in het geval van een kiepaanhanger, het gebruik van de elektrische kiepfunctie.
Een 13-polige stekker bevat massa- en voedingskabels, die gebruikt worden om de functies van de aanhanger van stroom te voorzien vanuit het 12V-netwerk van het voertuig. Moderne stekkers hebben een bajonetaansluiting, die de binnenkant van de stekker en de stekkerverbinding beschermt tegen water en voorkomt dat de stekker los gaat zitten.
De 13-polige stekker is een moderne nazaat van de 7-polige stekker. Naast functies die essentieel zijn voor de veiligheid, zoals remlichten en richtingaanwijzers, kan een 13-polige stekker ook worden gebruikt om andere functies op de aanhangwagen van stroom te voorzien, zoals het achteruitrijlicht of de kiepfunctie van een kiepaanhanger.
Om een 7-pins stekker om te zetten naar een 13-pins stekker, steekt u de kabels van de 7-pins versie in de aansluitingen van de 13-pins versie. Gebruik hiervoor het schema van de indeling van de stekker, waarop u de kleurcodering en aanduidingen van de afzonderlijke kabels kunt zien.
Het schema van 13-polige stekkers heeft de volgende indeling:
1. De kabel één is geel en is bedoeld voor de linker richtingaanwijzer. Deze is gelabeld als L.
2. Kabel twee is bedoeld voor het mistachterlicht/de mistlamp, de kabel is blauw en heeft het label 54g.
3. De witte kabel met nummer drie is de massakabel voor contacten één tot en met acht en is gelabeld 31.
4. U vindt een groene kabel voor de rechter richtingaanwijzer, deze heeft nummer vier en is gelabeld R.
5. De kabel voor nummer vijf is bruin: deze dient voor het achterlicht en het breedtelicht aan de rechterkant. Deze heeft het label 58R.
6. Aansluiting nummer zes dient voor het remlicht; de kabel is rood en heeft het opschrift 54.
7. Het achterlicht en het breedtelicht aan de linkerkant kunt u vinden onder nummer zeven; de kabel is zwart en heeft het label 58L.
8. Nummer acht: de kabel voor het achteruitrijlicht is roze.
9. De oranje kabel met nummer negen dient voor de permanente stroomdraad.
10. Aansluitingsnummer 10 is bedoeld voor de laadkabel voor de accu, de kabel is donkergrijs.
11. De kabel voor nummer 11 is wit-zwart; deze is verbonden met de massa voor contact 10.
12. De grijze kabel voor nummer 12 is een reserveaansluiting.
13. Nummer 13 is verbonden met de massa voor contacten 9 t/m 12.
Let op: werkzaamheden met stekkers en elektrische stroom mogen alleen worden uitgevoerd door gekwalificeerde specialisten.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – K Neville
