Inhoud
Lege batterijen en accu’s gelden als chemisch afval en mogen daarom niet in het huisvuil of het gewone bedrijfsafval terechtkomen. Dit geldt zowel voor normale batterijen als voor lithium-ion- of loodaccu’s, die worden gebruikt in (elektrische) voertuigen en hefvoertuigen. Hiervoor gelden wettelijke richtlijnen om de onderdelen van bepaalde batterijtypes zo volledig mogelijk te hergebruiken en milieuschade te voorkomen.
Lege batterijen inleveren volgens de wet
In België is in de Milieubeleidsovereenkomst vastgelegd welke rechten en plichten alle spelers op het gebied van batterijen en accu’s hebben. Deze spelers zijn:
- Producent
- Fabrikant
- Eindverkoper
- Eindgebruiker
De wet schrijft voor dat de producent, dat wil zeggen de persoon of instantie die het product als eerste op de markt brengt, verantwoordelijk is voor de correcte verwerking en recyclage van geproduceerde batterijen en accu’s, zelfs als ze worden weggegooid. Dat heet de producentenverantwoordelijkheid. Deze verplicht hen een duidelijke en actieve communicatie naar de eindgebruikers uit te werken die hen informeert over de potentiële effecten van in batterijen en accu’s gebruikte stoffen op milieu en gezondheid. Bovendien activeert deze hen om de afgedankte batterijen en accu’s naar een inzamelpunt te brengen die de producenten zelf moeten voorzien. Daarnaast dienen de producenten verantwoording af te leggen bij de OVAM, zowel over hun recycleermethodes als over de hoeveelheid batterijen en accu’s die ze inzamelen en verwerken.
Zowel de producent als de eindverkoper verbinden zich ertoe om alle lege batterijen en accu’s die door de eindgebruiker worden ingeleverd, gratis in ontvangst te nemen.De bedoeling hiervan is dat alle gebruiksfases van een batterij zo worden georganiseerd dat er een kringloop ontstaat. Zo kunnen de werkzame stoffen zoals cadmium, lood en lithium, die zowel waardevol als potentieel schadelijk zijn, opnieuw worden gebruikt in plaats van in het milieu terecht te komen.
De milieuorganisatie Bebat is in België hét aanspreekpunt voor het inzamelen en recycleren van batterijen. Zij zamelen batterijen en accu’s op grote schaal in om ze nieuw leven in te blazen. Op hun website vindt u heel wat info en tips over het omgaan met batterijen, zowel voor particulieren als voor bedrijven.
Verschil tussen industriële en draagbare batterijen
De energieopslag in een batterij functioneert door middel van elektrochemische processen. Batterijen en accu’s bevatten daarom chemische stoffen en componenten, waarvoor verschillende voorschriften gelden. De wet maakt een onderscheid tussen drie batterijklassen: draagbare batterijen voor huishoudelijke apparaten, batterijen en accu’s voor de industrie en accu’s voor auto’s.
- Batterijen voor huishoudelijke apparaten: hieronder vallen bijv. AA- of knoopcelbatterijen, maar ook lithium-ion-accu’s, die o.a. in gsm’s worden gebruikt.
- Industriële batterijen: deze worden uitsluitend gebruikt voor industriële of professionele doeleinden. Hieronder vallen enerzijds tractiebatterijen, die in elektrische hefvoertuigen zoals elektrische transpalletten gebruikt worden. Anderzijds vallen hieronder batterijen voor hefbruggen of elektrische veegmachines. Voor het afvoeren van industriële batterijen gelden er – afhankelijk van het type batterij – verschillende voorschriften.
- Autobatterijen en -accu’s: deze accu’s – ook wel startaccu’s genoemd – leveren elektrische energie voor het starten van voertuigen met verbrandingsmotoren. Dit zijn meestal loodzuuraccu’s, die volgens de voorschriften voor loodaccu’s moeten worden afgevoerd.
Met behulp van onderstaand schema kunt u bepalen welk batterijtype van toepassing is:
Verschillende soorten batterijen en accu’s inzamelen
Daarnaast moeten verschillende batterijen en accu’s ook op verschillende manieren worden gerecycleerd:
| Type batterij of accu | Waar kan ik de batterij inleveren? |
|---|---|
| Lithium-ion-accu’s en batterijen | Deze accu’s en batterijen worden beschouwd als gevaarlijke goederen. U moet dus bij het inleveren van lithium-ion-accu’s en batterijen bepaalde veiligheidsmaatregelen nemen. Dit houdt onder meer in dat de lithium-ion-accu’s in speciaal ontworpen veiligheidscontainers moeten worden bewaard en dat beschadigde accu’s niet mogen worden vervoerd. Alleen zo kan een zeer moeilijk te blussen lithiumbrand (zgn. thermal runaway) of het vrijkomen van giftige gassen worden voorkomen. |
| Industriële batterijen | Deze accu’s kunnen bijna volledig worden gerecycleerd. Wel is het belangrijk dat u oude loodaccu’s op een professionele manier wegdoet. Het is raadzaam om ze in speciale veiligheidscontainers te vervoeren om lekkage van het zwavelzuur dat ze bevatten te voorkomen. U kan deze batterijen gratis in een containerpark in uw buurt inzamelen. |
| Draagbare batterijen (bijv. AA, AAA etc.) | Alle winkeliers die batterijen en accu’s verkopen zijn verplicht om afgedankte batterijen en accu’s gratis te aanvaarden. U kunt dan ook bij alle soort winkels (supermarkten, elektrowinkels, doe-het-zelf-winkels) terecht om ze in te zamelen. |
Veelgestelde vragen over lege batterijen inleveren
Als batterijen op de juiste manier worden ingezameld, kunnen de onderdelen meestal gerecycleerd worden. Bij startaccu’s zijn de onderdelen zelfs 100% recycleerbaar.
Als de elektrolyt in draagbare batterijen uitloopt door een verkeerde opslag of beschadiging van de batterijen, kristalliseert dit en vormt het een film op de batterijen. Daarom moeten lekkende batterijen zo snel mogelijk bij de daarvoor voorziene inzamelpunten worden ingeleverd – bij voorkeur in plasticfolie gewikkeld of beschermd door een omhulsel.
Defecte aandrijfaccu’s zoals lithium-ion-accu’s moeten in speciale veiligheidscontainers bewaard worden en via een professionele afvalverwerkingsdienst of via de fabrikant afgevoerd worden.
In België kan u gebruikte of defecte loodaccu’s voor auto’s inleveren waar u ze gekocht heeft. Alle garagehouders en kleinhandelaars die deze verkopen, repareren en vervangen zijn wettelijk verplicht om oude autobatterijen gratis terug te nemen en nadien correct af te voeren.
Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – FlairImages
