Inhoud
Voorschriften voor bedrijfshygiëne zijn om meerdere redenen van groot belang: aan de ene kant om de vermeerdering en verspreiding van gevaarlijke ziektekiemen en ziekteverspreiders te voorkomen. Dat is vooral relevant in vakgebieden waar steriel moet worden gewerkt, zoals in ziekenhuizen en dokterspraktijken. Aan de andere kant moeten de eisen die worden gesteld aan bedrijfshygiëne ervoor zorgen dat bedrijven waar farmaceutische of levensmiddelen worden verwerkt en geproduceerd aan alle kwaliteits- en hygiënestandaarden voldoen. Daarvan profiteren uiteindelijk niet alleen de eindgebruikers en de klanten, maar ook de medewerkers.
De voorschriften voor hygiëne op de werkplek onderscheiden zich per branche. Hieronder vindt u de belangrijkste informatie over hygiënisch werken in bedrijven.
Voordelen van hygiënevoorschriften in bedrijven
Niet alleen in vakgebieden als de levensmiddelenindustrie of de medische sector speelt bedrijfshygiëne een belangrijke rol: in iedere onderneming dienen de gangbare hygiënevoorschriften te worden opgevolgd, zodat het risico van de overdracht van ziektekiemen op de werkplek tot een minimum wordt beperkt. Verschillende voorschriften maken het werkgevers makkelijker om een adequate hygiënestandaard aan te houden die op de lange duur z’n vruchten afwerpt.
Welke hygiënevoorschriften gelden, hangt af van het soort bedrijf. De strengste regels gelden bijvoorbeeld voor de voedingsindustrie, bedrijven of instellingen waar steriel moet worden gewerkt en voor de horeca. Maar ook op kantoor, in productiebedrijven en in werkplaatsen dient hygiëne op de werkvloer een belangrijke rol te spelen. Naast bescherming van de gezondheid van uw werknemers zijn er namelijk nog andere voordelen:
- Voorschriften voor bedrijfshygiëne bieden richtlijnen die ondersteunen bij het opzetten van een controlesysteem voor een bedrijf. Aan de hand van de wettelijke voorschriften kunnen ondernemingen hun eigen, interne hygiënemaatregelen opstellen en implementeren.
- Bij ziektegevallen – bijv. na bezoek aan een restaurant – wordt het betreffende bedrijf in de meeste gevallen op de naleving van de hygiënevoorschriften gecontroleerd, die hier wettelijke bescherming bieden.
- Voorschriften voor hygiëne op de werkplek dragen bij aan de productveiligheid. Door hygiënemaatregelen en certificeringen na bijbehorende controles ontstaat vertrouwen bij klanten en eindgebruikers.
- Een goede bedrijfshygiëne beschermt de gezondheid van werknemers, doordat de overdracht van ziektekiemen en -verwekkers wordt voorkomen. Daardoor neemt het ziekteverzuim af, wat op de lange termijn kosten bespaart en de productiviteit verhoogt.
Algemene bedrijfshygiëne voor de werkplek
Algemene voorschriften voor bedrijfshygiëne vindt u in de Welzijnswet, onder meer over persoonlijke beschermingsmiddelen en het beschermen van de gezondheid van werknemers. Voor uitgebreidere informatie kan u ook terecht in de Codex van het Welzijn op het werk.
De regels voor algemene hygiënevoorschriften op de werkplek gelden voor alle bedrijfsruimtes en omvatten ook buitenruimtes en machines in de onderneming. U dient bovendien extra aandacht te besteden aan ruimtes waar veel mensen komen. Dat zijn meestal de toiletten, maar ook kantoorruimtes. Voor werkoppervlakken, koelkasten en andere plekken voor het bewaren van levensmiddelen gelden daarnaast speciale hygiënevoorschriften.
Voor alle bedrijven geldt in het algemeen:
- Gebouwen en bedrijfsruimtes moeten – afhankelijk van de onderneming – dagelijks of met regelmatige tussenpozen grondig worden schoongemaakt. In de praktijk hebben schoonmaakprotocollen zich als goed controlemechanisme bewezen.
- De schoonmaakfrequentie dient hoog te zijn in alle ruimtes met veel bezoekers.
- Oppervlakken die vaak worden aangeraakt dienen grondig te worden schoongemaakt en gedesinfecteerd (deurklinken, tafels, lichtschakelaars, telefoons, enz.).
- Sanitaire ruimtes moeten – afhankelijk van de branche – dagelijks of in ieder geval regelmatig worden schoongemaakt en gedesinfecteerd.
- Bij het schoonmaken en desinfecteren dienen schoonmaakhandschoenen te worden gedragen. De handen moeten bovendien voor en na het schoonmaken worden gewassen. Bij het reinigen van verschillende ruimtes moeten de handschoenen tussendoor worden vervangen.
- Textiel dat met levensmiddelen in aanraking komt, dat wordt gebruikt voor sanitaire ruimtes of met andere mogelijke kiemdragers in aanraking komt, moet dagelijks worden gewassen. Dit geldt zowel voor kleding als poetsdoeken en -lappen. Voor het hygiënisch verzamelen van textiel kan u gebruik maken van onze wasverzamelkasten.
- Bij het schoonmaken dient het water met regelmaat te worden vervangen om verontreiniging te voorkomen.
- Vuilnisemmers en afvalbakken moeten – afhankelijk van het bedrijf – dagelijks of met grote regelmaat worden geleegd.
Bedrijfshygiëne in de horeca en levensmiddelenindustrie
Vooral in de levensmiddelenbranche moeten bedrijven aan de strengste hygiënevoorschriften voldoen en wordt met een gestandaardiseerd proces nauwkeurig gecontroleerd of ze zich hieraan houden. De nationale regelgeving voor bedrijfshygiëne in deze industrie is gebaseerd op de onderstaande Europese verordeningen:
- EG-verordening nr. 852/2004: levensmiddelenhygiëne
- EG-verordening nr. 853/2004: hygiënevoorschriften voor levensmiddelen van dierlijke oorsprong
- EG-verordening nr. 854/2004: voorschriften voor de organisatie van de officiële controles van voor menselijke consumptie bestemde producten van dierlijke oorsprong.
Deze EU-verordeningen schrijven onder meer een documentatieplicht van de bedrijfshygiëne in de levensmiddelenbranche voor. Ook is er een wettelijke plicht om een voedselveiligheidsplan te implementeren dat voldoet aan de Hazard Analysis and Critical Control Points (HACCP). Een bedrijf kan zelf een voedselveiligheidsplan opstellen of gebruikmaken van één van de meer dan 30 goedgekeurde hygiënecodes. Het concept van HACCP, dat in het Nederlands ‘gevarenanalyse en kritische beheerspunten’ wordt genoemd, verenigt vooral preventieve maatregelen. Het moet voorkomen dat consumenten ziek worden of letsels oplopen door verontreinigde levensmiddelen. De naleving van het voedselveiligheidsplan wordt door het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de van de Voedselketen (FAVV) gecontroleerd.
Persoonlijke hygiëne op de werkplek
Voor bedrijven in elke branche gelden er voorschriften voor persoonlijke hygiëne. Deze verschillen per soort onderneming en zijn in medische (zorg-)bedrijven, bedrijven waar steriel wordt gewerkt en in de levensmiddelenindustrie het meest omvangrijk.
Onder de voorschriften voor persoonlijke hygiëne vallen alle maatregelen die medewerkers inclusief hun werkkleding smetvrij houden. Het belangrijkste is regelmatig handenwassen, evenals de handen desinfecteren na elk toiletbezoek. Ook het dragen van schone werkkleding is belangrijk om een goede persoonlijke hygiëne te garanderen. Bedrijven dienen bovendien maatregelen te nemen die het medewerkers zo eenvoudig mogelijk maken om zich aan de geldende hygiënevoorschriften te houden. Dit kan bijvoorbeeld door middel van het installeren van zeepdispensers of het ter beschikking stellen van desinfectiemiddel op de toiletten.
Werken uw medewerkers dagelijks met giftige substanties of bestaat een besmettingsgevaar door de omgang met patiënten? Dan valt een regelmatig onderzoek door de bedrijfsarts ook onder de persoonlijke hygiëne.
Veelgestelde vragen over bedrijfshygiëne
Bedrijfshygiëne omvat alle maatregelen voor de algemene reiniging, organisatie en instandhouding van bedrijfsruimtes en machines, evenals maatregelen voor persoonlijke hygiëne om de overdracht van ziektekiemen tegen te gaan. De exacte hygiënevoorschriften verschillen sterk per branche of vakgebied. In bedrijven waar steriel wordt gewerkt en in de levensmiddelenindustrie zijn deze het meest omvangrijk.
Er zijn ruimtes in een bedrijf waar specifieke hygiënevoorschriften gelden. Deze variëren sterk per branche. Tot deze ruimtes behoren onder andere sanitaire voorzieningen, werkplekken en alle plekken waar levensmiddelen worden opgeslagen. Aan bijvoorbeeld cleanrooms, laboratoria, ziekenhuizen en andere medische instellingen worden de strengste eisen gesteld. Ook moet altijd rekening worden gehouden met de persoonlijke hygiëne op de werkplek.
Persoonlijke hygiëne op de werkplek is er ter bescherming van de gezondheid van de medewerkers, omdat ze de overdracht van ziektekiemen en -verwekkers kan voorkomen. Daardoor neemt ook het ziekteverzuim in een bedrijf af, wat op de lange duur kosten bespaart en de productiviteit verhoogt.
Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – Smederevac
