Inhoud
Of het nu gaat om gereedschap, speelgoed, geneesmiddelen of werkkleding: op de meest uiteenlopende producten is een CE-keurmerk te vinden. Maar is de betekenis van CE-markering? Veel consumenten denken dat het gaat om een kwaliteitskeurmerk. In werkelijkheid geeft het certificaat slechts aan dat een bepaald product aan de veiligheidsnormen voldoet. Waarom dit zo belangrijk is en voor welke producten de CE-markering verplicht is, leest u in dit artikel.
Wat is de betekenis van CE-markering?
CE staat voor Conformité Européenne, ofwel Europese conformiteit. De CE-markering geeft aan dat een product voldoet aan de veiligheidsvoorschriften die in de EU voor de desbetreffende productgroep gelden. Die zijn vastgelegd in EU-richtlijnen en bestaan uit bepaalde eisen voor het materiaal, de productiewijze en het testen van de producten.
Zowel in België geproduceerde als uit het buitenland geïmporteerde producten moeten worden voorzien van een CE-markering om op de Europese markt te kunnen worden verkocht. Deze wordt aangebracht door de fabrikant zelf of door een in de EU gevestigde partij die hiertoe gemachtigd is. Een inspectie door een onafhankelijke keuringsinstantie hoeft meestal niet te worden uitgevoerd; slechts in enkele uitzonderlijke gevallen moet er een externe keuring vanuit de overheid plaatsvinden.
De CE-markering is geen kwaliteits- of keurmerk waarmee de producent zich kan onderscheiden van concurrenten. Het keurmerk garandeert dat het product voldoet aan de minimale veiligheidsnormen voor de Europese markt. Met een CE-markering bevestigt een fabrikant dat zijn product:
1. voldoet aan de betreffende EU-richtlijn
2. een conformiteitsbeoordeling heeft doorlopen in overeenstemming met de voorschriften.
CE-markering verplicht: om welke producten gaat het?
Niet alle producten hoeven een CE-markering te hebben. Het geldt in de eerste plaats voor producten waarvan het gebruik een bepaald veiligheids- en/of gezondheidsrisico met zich meebrengt en voor producten die moeten voldoen aan bepaalde eisen in het kader van arbeidsveiligheid. Of een CE-markering verplicht is, is vastgelegd in de EU-regelgeving voor de desbetreffende industrie of productgroep. Het is verboden om producten van een CE-markering te voorzien als het niet wettelijk verplicht is. De volgende apparaten en producten moeten bijvoorbeeld een CE-markering hebben:
- Technische apparaten, zoals bureaulampen
- Medische hulpmiddelen
- Machines, zoals transpalletten
- Speelgoed
- Inrichtingsproducten, zoals kantoormeubilair
Testen en markeren van producten met CE-markering
Zo gaat u te werk als u apparaten of producten wilt voorzien van een CE-markering.
- Bepalen van relevante verordeningen en richtlijnen
Ga eerst na welke EU-richtlijn of -verordening de CE-markering voorschrijft en ga na aan welke voorwaarden het product moet voldoen.
- Een keuringsinstantie inschakelen (indien nodig)
Als aan het product bijzonder hoge veiligheidseisen worden gesteld, moeten testen worden uitgevoerd door een onafhankelijke instantie (bijv. een erkend laboratorium). Dit wordt ook gespecificeerd in de overeenkomstige richtlijn. Ga na of dit bij uw product het geval is en neem zo nodig contact op met de desbetreffende instantie.
- Uitvoeren van producttesten en conformiteitsbeoordeling
Controleer of het product voldoet aan alle wettelijke vereisten van de Europese en Belgische wetgeving. Een belangrijk onderdeel is ook een risicotest, die is verplicht in het kader van de risico-inventarisatie & -evaluatie (RI&E) voor uw bedrijf.
- Technische documentatie maken
Documenteer alle stappen van het testen van het product. Stel daarnaast documenten en instructies op die nodig zijn voor het gebruik van het product, zoals een gebruiksaanwijzing of montagehandleiding.
- Breng de CE-markering aan
Breng de CE-markering aan op een duidelijk zichtbare plaats op het product, en met een minimumgrootte van 5 mm. Het etiket moet duidelijk leesbaar en vochtbestendig zijn. U kunt het beste het sjabloon van de Europese Commissie gebruiken. Als er een certificeringsinstantie bij betrokken is geweest, wordt het identificatienummer van die instantie toegevoegd. Als de markering niet op het product zelf kan worden aangebracht, kan deze ook op de verpakking of in de begeleidende documenten worden aangebracht.
- De EU-conformiteitsverklaring opstellen
Na afronding van de procedure stelt u een EU-conformiteitsverklaring op voor uw product en bevestigt u met datum en handtekening dat het voldoet aan de eisen van de Europese wetgeving.
Richtlijnen voor producten met CE-markeringsplicht
Voor elk product geldt dat de vereiste voor een CE-markering is gebaseerd op een EU-verordening, die vervolgens in een Belgische wetstekst wordt uitgewerkt. In de volgende tabel ziet u een overzicht van de richtlijnen waaruit de verplichting tot CE-markering van verschillende productgroepen voortvloeit.
| CE-markeringsplicht | EU-richtlijn/verordening |
|---|---|
| Actieve implanteerbare medische hulpmiddelen | 90/385/EEG |
| Liften | 2014/33/EU |
| Bouwproducten | 305/2011/EU |
| Drukapparatuur | 2014/68/EU |
| Eenvoudige drukvaten | 2014/29/EU |
| Elektrische apparatuur voor gebruik binnen bepaalde spanningsgrenzen (laagspanning) | 2014/35/EU |
| Elektromagnetische compabiliteit | 2014/30/EU |
| Explosieve stoffen voor civiele doeleinden | 2014/28/EU |
| Radioapparatuur | 2014/53/EU |
| Gastoestellen | 2009/142/EG |
| Apparatuur en beveiligingssystemen in een omgeving met risico op explosies | 2014/34/EU |
| Hulpmiddelen voor in-vitrodiagnostiek | 98/79/EG |
| Machines | 2006/42/EG |
| Medische producten | 2017/745/EU |
| Meetapparatuur | 2014/32/EU |
| Niet-automatische weegtoestellen | 2014/31/EU |
| Persoonlijke beschermingsmiddelen | 2016/425/EU |
| Pyrotechnische producten | 2007/23/EG |
| Het ecologisch ontwerp van energieverbruikende producten (ecodesign) | 2009/125/EG |
| Beperking van het gebruik van bepaalde gevaarlijke stoffen in elektrische en elektronische apparatuur | 2011/65/EU |
| Veiligheid van speelgoed | 2009/48/EG |
| Pleziervaartuigen | 2013/53/EU |
| Kabelbanen voor personenvervoer | 2000/9/EG |
| Rendement van nieuwe met vloeibare of gasvormige brandstoffen gestookte warmwaterketels | 92/42/EEG |
Voor producenten die naar het Verenigd Koninkrijk exporteren is het belangrijk te weten: sinds de uittreding van het VK uit de EU is de CE-markering niet meer geldig in Groot-Brittannië. Deze is vervangen door de UKCA-markering (“UK conformity assessed”). De criteria voor de UKCA-verklaring komen momenteel echter grotendeels overeen met de EU-regelgeving. Voor Noord-Ierland gelden aparte regels, die zijn vastgelegd in het zogenaamde Noord-Ierse protocol.
Veelgestelde vragen over de betekenis van de CE-markering
De CE-markering geeft aan dat een product voldoet aan de veiligheidsvoorschriften die in de EU voor de desbetreffende productgroep gelden. Dit gaat gepaard met bepaalde eisen voor het materiaal, de fabricage en het testen van de producten. De CE-markering is geen kwaliteitszegel of een keurmerk.
Een CE-markering is niet verplicht voor alle producten, maar vooral voor producten waarvan de toepassing of het gebruik een bepaald veiligheids- en/of gezondheidsrisico met zich meebrengt. Hieronder vallen bijvoorbeeld technische apparaten, medische hulpmiddelen en machines, maar ook speelgoed. Of een markering noodzakelijk is, is gebaseerd op de EU-regelgeving voor de desbetreffende sector of productgroep.
Het etiket wordt aangebracht door de fabrikant zelf of door een in de EU gevestigde instantie die hiertoe gemachtigd is. Een externe inspectie door een onafhankelijke keuringsinstantie hoeft meestal niet te worden uitgevoerd; slechts in enkele uitzonderlijke gevallen moet een keuringsinstantie worden ingeschakeld.
1. Bepalen van relevante verordeningen en richtlijnen
2. Een keuringsinstantie inschakelen (indien nodig)
3. Producttesten en conformiteitsbeoordeling uitvoeren
4. Opstellen van technische documentatie
5. CE-markering aanbrengen
6. De EU-conformiteitsverklaring opstellen
Als er geen etiket op het product zelf kan worden aangebracht, is dat ook mogelijk op de verpakking of in de begeleidende documenten.
Let op: de hier genoemde voorschriften zijn slechts een keuze uit de belangrijkste wettelijke richtlijnen. Voor gedetailleerde informatie verwijzen we u naar de hier weergegeven voorschriften en wetten. Bij de concrete omzetting in uw bedrijf dient u zich bij twijfel tot een deskundige te richten.
Bron afbeelding: Jungheinrich AG
