Inhoud
Houtbewerking is een van de oudste vakken die er zijn. Er wordt vaak gewerkt met gereedschap voor houtbewerking dat al eeuwen weinig is veranderd. In de onderstaande checklist leggen wij uit wat in uw houtbewerkingset thuishoort en behandelen daarbij zowel hobbygereedschap als serieuzer materiaal. De checklist kunt u gratis downloaden. We gaan ervan uit dat u het essentiële basisgereedschap al in huis heeft.
Markeren
Bij houtbewerkingsgereedschap denkt u waarschijnlijk eerst aan grover geschut, zoals een freesmachine of cirkelzaag, maar geen enkele klus slaagt zonder het nodige markeermateriaal.
- Potlood: het kunnen zetten van fijne lijnen is zeer belangrijk om nauwkeurig te werken. Gebruik bijvoorbeeld een navulbaar potlood van 0,25 mm.
- Blokhaak: voor rechte hoeken is een blokhaak (of winkelhaak) onmisbaar.
- Meetlint: zorg ervoor dat u over meetlinten en linialen beschikt, die tot de halve millimeter precies meten.
- Kruishout: wanneer u een pen-en-gatverbinding markeert, spaart een kruishout u het nodige meetwerk.
Bewerken
Nauwkeurig en veilig te werk gaan heeft de absolute prioriteit. De twee volgende houtbewerkingsgereedschappen maken dit mogelijk en zullen uw werk bovendien een stuk makkelijker maken.
- Bankschroef: voor zowel de veiligheid als de ergonomie is een bankschroef onmisbaar. Zorg ervoor dat uw werkbank op de juiste werkhoogte voor u is afgesteld; met het nodige zaag- en beitelwerk kunt u uw schouder of rug namelijk snel overbelasten. Verder is een houtbankschroef de investering waard. In plaats van gietijzeren klembekken heeft deze (relatief zachte) houten klembekken, zodat u het geklemde werkstuk niet beschadigt.
- Japanse trekzaag: ervan uitgaande dat u al een normale handzaag in huis heeft voor houtbewerking, is de Japanse trekzaag een belangrijke uitbreiding. Waar de normale handzaag bij een duwende beweging in het hout zinkt, is het bij de trekzaag juist andersom. Zowel door de werkrichting als de afwerking kan met een trekzaag een stuk nauwkeuriger worden gewerkt.
Vormgeving
Wanneer u de juiste afmetingen heeft bereikt, kunt u overgaan op de vormgeving; het echte houtbewerken. Daarvoor is het volgende houtbewerkingsgereedschap noodzakelijk:
- Beitel: de klassieker onder de houtbewerkingsgereedschappen. Er bestaan verschillende soorten beitels, zoals voor stukadoors en elektriciens, maar voor houtbewerkers is de steekbeitel het belangrijkst. Hiermee kunt u inkepingen maken in hout of met de nerf mee enkele lagen wegnemen. Bij beitels is het essentieel dat u ze goed onderhoudt en dus op tijd slijpt. Een botte beitel kan met een enkele tik van de hamer schade aanbrengen, omdat die het hout niet meer snijdt, maar scheurt of kneust.
Bewaar uw beitels altijd met een (plastic) kapje over het uiteinde van het blad, zodat dit niet afstompt.
- Guts: gutsen lijken op steekbeitels, maar zijn voorzien van een rond blad. Hiermee kunt u gemakkelijk hout uithollen of een ronde buitenzijde aanbrengen.
- Frees: de elektrische frees stelt u in staat om sponningen en decoratieve randen in het hout aan te brengen. Gebruik een hoek– of zijgeleider om de beste resultaten te behalen.
- Schaaf: na het nodige zaagwerk heeft het hout bijna de juiste afmetingen. De beste manier om verfijnd werk te leveren qua vormgeving – vooral bij deuren en kozijnen – is met een houtschaaf. Zo kunt u gemakkelijk laag voor laag naar een perfecte pasvorm werken. Schaaft u de kopse kant van het hout? Stel de bladdiepte dan in op een geringe maat en houd een plank tegen het hout, achter de schaafrichting. Zo voorkomt u dat het splintert of kapotgaat.
- Houtrasp: na het schaven kunt u overstappen op de houtrasp, waarmee (vooral bij de kopse kant) fijner kan worden bewerkt door de zeer geringe bladdiepte.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – milanvirijevic
