Inhoud
Struiken of heesters zijn multifunctioneel: ze creëren schaduw, bieden leefruimte aan vogels en ze verfraaien de tuin. Sommige soorten zijn uitermate geschikt als afscheiding of ze zorgen dat u uit het zicht zit. Het is belangrijk om een goed tijdstip te kiezen om heesters te planten, zodat ze goed tot wasdom kunnen komen. Wanneer precies het juiste moment is, kan per soort struik verschillen. In dit artikel laten we u weten welke struik u wanneer moet planten, aan welke eisen de bodem moet voldoen en wat u precies moet doen als u de heesters gaat planten.
Waar moet u op letten voordat u struiken gaat planten?
Vruchtbare grond is belangrijk voor een optimale groei: de bodem zorgt ervoor dat de heesters genoeg vocht krijgen en voedingsstoffen kunnen opnemen. Als de ondergrond steenachtig of droog is, of de grond niet los genoeg is, dan kan een struik niet goed gedijen. Door een te dichte bodem blijft bovendien het water staan. Daarnaast kunnen de wortels zich niet goed uitbreiden in grond met een hoge dichtheid: de groei wordt geremd en de struik kan zich niet voldoende ontwikkelen.
Als de bodem een hoog leemgehalte heeft, dan kunt u wat extra zand toevoegen om het leem wat losser te maken. Andersom geldt hetzelfde: als de bodem een hoog zandgehalte heeft en veel water doorlaat, voeg dan juist wat leem toe, zodat de grond wat steviger wordt. Hieraan herkent u goede grond om in te planten:
- De bodem is lekker los
- Er zitten voldoende voedingsstoffen in de grond
- De aarde is vorstvrij
Elk type heester stelt zijn eigen eisen aan de omgeving. Behalve losse, voedselrijke grond is de keuze van een passend plekje van groot belang. Ga na of de struik tegen direct zonlicht kan of liever op een plekje met halfschaduw staat. Houd altijd voldoende afstand tot andere planten, hekken en gebouwen, zodat de heester genoeg ruimte heeft en muren en hekken niet beschadigd raken als het wortelstelsel van de plant zich uitbreidt.
Het juiste moment: wanneer kan je het best struiken planten?
Veel struiken kunnen het hele jaar door worden geplant, maar het optimale tijdstip voor het planten van heesters kan per soort verschillen. Bepalend voor de keuze van een geschikt moment is onder meer het type wortels dat een heester heeft:
Struiken met blote of kale wortels kunt u uiterlijk tot maart planten. Dan hebben de wortels genoeg tijd om zich voor het groeiseizoen goed vast te zetten. Dit geldt ook voor rozenstruiken.
Struiken met een wortelkluit hebben een hoog aandeel aan haarwortels, waardoor ze makkelijker vloeistoffen en voedingsstoffen kunnen opnemen. Daarom kunt u heesters met een kluit tot aan de warmere dagen in mei planten.
Struiken met een potkluit kunt u zelfs in de zomer nog planten – met als voorwaarde dat u de heesters regelmatig giet bij droog weer.
Struiken planten in de herfst
Voor veel struiken is de herfst een ideale planttijd: omdat de grond in dit jaargetijde nog relatief warm is, hebben de planten voldoende tijd om voor de eerste vorst haarwortels te groeien, die water en mineralen opnemen. Bovendien is het najaar het moment waarop struiken hun bladeren laten vallen om te focussen op hun wortelgroei. Dit betekent dat heesters die u in de herfst plant zich beter kunnen ontwikkelen dan struiken die u in het voorjaar in de grond zet. De herfst is een uitgelezen moment om heesters te planten als voorbereiding op het nieuwe seizoen.
Als u struiken in de herfst plant, zorg er dan voor dat het plantgat groot genoeg is: het gat moet ongeveer anderhalf tot twee keer zo breed en diep zijn als de kluit. Maak de grond rondom bovendien goed los – dat maakt het gieten en het geven van plantenvoeding makkelijker.
Struiken in het voorjaar planten
Voor sommige heesters is juist het voorjaar een goed moment op ze te planten – vooral voor struiken die wat tijd nodig hebben om goed wortels te ontwikkelen voor de winter begint. Dit geldt – niet geheel verrassend – met name voor heesters die gevoelig zijn voor vorst. Op deze manier hebben ze een volledig seizoen de tijd om wortel te schieten, waardoor ze hun eerste winter beter doorkomen. In de lente kunt u onder andere de volgende soorten heesters planten:
- Vorstgevoelige struiken
- Bladverliezende struiken
- Wintergroene struiken
- Potplanten
- Struiken met een wortelkluit
- Soorten die niet volledig winterhard zijn
Als u struiken in het voorjaar wilt planten, dan dient u erop toe te zien dat ze voldoende water krijgen. Dan kunnen de haarwortels groeien om de heesters van genoeg mineralen en sporenelementen te voorzien. Vooral in de warme zomermaanden is het belangrijk om de struiken regelmatig en royaal water te geven.
Plantkalender voor struiken
Een overzicht met daarin het beste moment om verschillende struiken te planten vindt u in de onderstaande plantkalender.
| Jaargetijde | Voordelen | Soorten heesters |
|---|---|---|
| Voorjaar | • De struiken hebben genoeg tijd om wortel te schieten • Ze overleven de eerste winter beter dan wanneer ze in de herfst worden geplant. | • Rododendron • Hortensia • Lavendel • Buxus • Hibiscus • Laurierkers • Bittersinaasappel • Braam • Taxus • Sporkehout • Forsythia • Franklinia • Jeneverbes • Judasboom • Gouden regen • Wegedoorn • Thuja • Schoonvrucht • Monnikspeper • Rode kamperfoelie • Rode kornoelje • Vlinderstruik • Wilde lijsterbes • Winterjasmijn |
| Najaar | • In de herfst concentreren de planten zich op het groeien van de wortels. • De struiken kunnen zich makkelijker ontwikkelen dan heesters die in de lente worden geplant. | • Zuurbes • Brem • Spierstruik • Eenstijlige meidoorn • Siberische ginseng • Sering • Pimpernoot • Hazelaar • Framboos • Magnolia • Liguster • Aalbes • Zwarte bes • Kruisbes •Struikpaardenhoefklaver • Trosvlier • Vogelkers • Clematis • Toverhazelaar |
Sommige struiken kunt u zowel in de lente als in de herfst planten. Hiertoe behoren bijvoorbeeld de lepelboom, de Chinese munt, het rode peperboompje, het krentenboompje, de wegedoorn, de sleedoorn en de gewone vlier.
Hoe dicht bij huis kunt u struiken planten?
Niet alleen uw woning, maar ook de tuinschuur, schutting of het tuinpaviljoen kunnen beschadigd raken als u uw struiken er te dicht bij plant. Ook het snoeien van de bomen kan hier geen uitkomst bieden, want de schade ontstaat door de ondergronds wortels. Dit gebeurt vooral bij struiken met vezelige wortelstelsels. Deze wortels blijven voornamelijk aan de oppervlakte en groeien in de breedte. Een paar wortels gaan de diepte in en verankeren de struik stevig in de bodem. Daarbij kunnen ze ook onder gebouwen of andere constructies groeien en daar grote schade aanrichten. De meest voorkomende heesters met vezelige wortels zijn klimop, zuurbes, ribes, kruisbes en de magnolia.
Als vezelige wortels zich onder gebouwen uitbreiden, dan beschadigen ze de fundering. Er kunnen scheuren ontstaan in de muren en de funderingsplaten kunnen door de onderliggende wortels los komen te zitten. Daarom moet u er altijd voor zorgen dat u bij het planten voldoende afstand houdt tot muren en dergelijke. Als vuistregel wordt meestal 2,5 meter genomen voor heesters met een vezelige wortelstructuur – deze afstand kunt u eveneens aanhouden tot het grondstuk van de buren en voor schuttingen en hekken.
Welke struiken kunt u planten voor meer privacy?
Als u meer privacy in uw tuin wilt, moet u kiezen voor snel- en dichtgroeiende struiken. Fleurig bloeiende heesters zorgen er bovendien voor dat het er ook mooi uitziet. De volgende planten zijn prachtig om te zien en ze groeien snel, dicht en hoog genoeg. Daardoor zijn ze uitstekend om u uit het zicht te houden:
- Forsythia
- Jasmijn
- Meidoorn
- Vlinderstruik
- Kornoelje
- Bruidsbloem
Voordat u ze in de grond zet, moet u de struiken uitvoerig water geven. U kunt de heesters het best in een met water gevulde emmer zetten. Ook na het planten dient u er op te letten dat de struiken geen water tekortkomen.
Struiken planten: zo gaat u te werk
Als u heesters wilt planten, komt er meer bij kijken dan alleen een gat graven en daar een struik inzetten. Met de volgende stappen en de geschikte tuinbenodigdheden geeft u de struik alles wat hij nodig heeft om tot volle wasdom te komen.
- Een plantgat graven
Graaf een gat dat genoeg plaats biedt voor de wortels om goed te kunnen groeien. Als vuistregel geldt dat het gat ongeveer twee keer zo groot als de kluit moet zijn. - Bodem loswerken, drainage aanbrengen
Maak de grond van het plantgat goed los, bijvoorbeeld met een hak of een spade. Dat maakt het eenvoudiger voor de wortels om tot in de diepere bodemlagen door te dringen en het voorkomt dat water blijft staan.
Tip: is de grond zeer hard of leemhoudend? Strooi dan wat kiezels als drainage op de bodem van het plantgat. Hierdoor wordt de bodem waterdoorlatender en kunnen de wortels zich beter ontwikkelen. - De struik uit de pot halen
Maak de kluit voorzichtig los uit de pot. Vervolgens maakt u de fijne haarwortels van de rand van de kluit een beetje los. Ga behoedzaam te werk; de haarwortels zijn niet alleen gevoelig, maar ook erg belangrijk voor een optimale voedselvoorziening van de heester. Zeer lange, dikke wortels kunt u inkorten met een tuinschaar. - De heester in het plantgat zetten
Zet de heester nu in het plantgat. De kluit mag niet boven het oppervlak uitkomen. Let erop dat de mooiste kant van de struik aan de zijde zit waar u meestal zicht op heeft.
Zeer grote heesters kunt u het beste aan een paal bevestigen om ze stabiliseren. Een paal voorkomt dat de plant te veel gaat bewegen bij zeer sterke wind. Dit kan namelijk doordringen tot in de kleine haarwortels, die beschadigd kunnen raken. - Het plantgat vullen
Vul het plantgat aan met de opgegraven aarde. Mix hier wat voedingsrijke humus en potgrond doorheen. Voeg ook wat organische meststoffen toe. Aansluitend stampt u de grond rondom de struik een beetje aan. - Een gietrand maken
Maak rondom de struik een verhoogde cirkel van aarde. Deze gietrand zorgt ervoor dat het water niet naar de zijkant kan wegsijpelen, maar dat het langzaam in de bodem dringt. - De struik aangieten
Het is nu belangrijk dat u de heester goed aangiet, zodat hij water en voedingsstoffen kan opnemen. Bovendien worden eventuele holle ruimtes in de grond afgedicht, waardoor er sneller nieuwe wortels kunnen groeien.
Veelgestelde vragen over struiken planten
Voor veel struiken is de herfst een optimale planttijd. Afhankelijk van het soort wortelstelsel kunnen of moeten sommige planten in het voorjaar worden geplant. Er zijn zelfs heesters die u in het begin van de zomer in de grond kunt zetten. U kunt beter geen heesters planten als de bodem bevroren is.
Als u wat meer privacy in uw tuin wilt, dan kiest u voor snel dichtgroeiende struiken. Bovendien moet u struiken kiezen die hoog genoeg groeien. De volgende heesters zijn hiervoor geschikt en staan zomers prachtig in bloei:
• Forsythia
• Jasmijn
• Meidoorn
• Vlinderstruik
• Kornoelje
• Bruidsbloem
Als u de heesters in de buurt van hekken, schuttingen of gebouwen wilt plaatsen, dan dient u vooral bij struiken met een vezelig wortelstelsel voldoende afstand te houden. De wortels van deze struiken groeien namelijk in de breedte en kunnen daardoor gebouwen en andere constructies ernstig beschadigen. Een afstand tot uw huis van ca. 2,5 meter is voldoende. U kunt dit ook aanhouden bij het planten van struiken in de buurt van hekken, tuinpaviljoenen en de tuin van de buren.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – SbytovaMN, semen salivanchuk & LianeM
