Inhoud
In het magazijn vinden verschillende werkzaamheden plaats: de op- en omslag van producten en grondstoffen, het vervoer van goederen en in veel gevallen ook de kwaliteitscontrole en het verpakken van pakketten. Het is er dan ook vaak druk. Om het personeel te beschermen tegen ongevallen, is veiligheid in het magazijn een belangrijk onderwerp binnen de wetgeving. In dit artikel leest u welke delen van het magazijn bijzondere aandacht verdienen en hoe u uw magazijn optimaal kunt organiseren.
Wat zijn de grootste veiligheidsrisico’s in een magazijn?
In magazijnen komen relatief veel bedrijfsongevallen voor. Er vinden namelijk meerdere activiteiten plaats met een verhoogd veiligheidsrisico, bijvoorbeeld het vervoeren van geladen palletten met stapelaars of transpalletten, of het uitnemen van zware goederen van het bovenste schap van stellingen. Daarnaast worden er ongevallen veroorzaakt door schade aan het materieel, zoals defecte apparaten.
De meeste ongevallen in magazijnen worden veroorzaakt door menselijke fouten. Bij de volgende activiteiten in het magazijn is er sprake van verhoogd risico op ongelukken:
- Het laden en lossen van stellingen, palletten en stellingsystemen
- Omgang met opslagcontainers en verpakkingen (vaten, gitterboxen, jerrycans etc.)
- Het rijden met hefvoertuigen
- Werk op ladders en trappen
Dit overzicht maakt duidelijk dat arbeidsveiligheid een bijzonder belangrijke rol speelt in het magazijn; zowel bij de planning en inrichting als bij de dagelijkse werkzaamheden.
Risicobeoordeling in het magazijn als basis voor een goed veiligheidsconcept
In beginsel is het management van een bedrijf verantwoordelijk voor de veiligheid in het magazijn. Daarvoor moet al bij de indeling van het magazijn een uitgebreid veiligheidsplan worden opgesteld dat alle aspecten van het dagelijkse werk omvat. Dit betreft:
- Inrichting van het magazijn
- Aanschaf van geschikte arbeidsmiddelen
- Coördinatie en optimalisatie van werkprocessen
- Opleiding en uitrusting van werknemers
Als uitgangspunt voor het veiligheidsplan moet u allereerst een risico-inventarisatie in het magazijn laten uitvoeren. Hierbij worden alle werkplekken, installaties, machines, voertuigen en verkeerswegen onderzocht op mogelijke bronnen van gevaar. Er moet ook rekening worden gehouden met de effecten van het werk op de lichamelijke en geestelijke gesteldheid van de werknemers.
Het STOP-principe
In de volgende stap gebruikt u het STOP-principe (Substitutie, Technologie, Organisatie, Personeel) om voor elk punt afzonderlijk te bepalen hoe u de veiligheid kunt verhogen. Neem daarbij de volgende vragen door:
- Kunt u de specifieke werkwijze, machine of grondstof weglaten of vervangen door een minder gevaarlijke variant? (Substitutie)
- Kan het gevaar worden ingeperkt door technische of structurele veranderingen? (Technische maatregelen)
- Kunnen veranderingen in de organisatie zorgen voor meer veiligheid? (Organisatorische maatregelen)
- Zijn werknemers en bezoekers beter beschermd tegen gevaren met behulp van specifieke beschermingsmiddelen? (Persoonlijke bescherming)
De volgorde van het STOP-principe mag niet worden gewijzigd: dit betekent dat u altijd moet proberen de minst gevaarlijke methodes, arbeidsmiddelen, grondstoffen en machines voor het uitvoeren van werkzaamheden te vinden, voordat u technische of organisatorische maatregelen neemt.
Maatregelen voor meer veiligheid in het magazijn
U vraagt zich nu waarschijnlijk af welke concrete maatregelen u kunt nemen om de veiligheid in het magazijn te bevorderen. Uit de bovengenoemde risico’s vloeien drie aspecten voort: stellingen, hefvoertuigen en personeel. Bekijk voor elk van deze zaken welke veiligheidsvoorschriften in het magazijn van toepassing zijn en hoe u deze het best in uw bedrijf kunt implementeren.
Magazijnstellingen en stellingsystemen
De belangrijkste factoren voor de veiligheid van magazijnstellingen en stellingsystemen zijn het draagvermogen en de stabiliteit. Zorg ervoor dat het toegestane gewicht per stellingbodem en/of -vak niet wordt overschreden en dat de last gelijkmatig wordt verdeeld. Als u merkt dat de stellingen aan hun limiet zitten qua draagvermogen, maar dat er nog wel ruimte beschikbaar is, laad dan niet meer goederen op de stellingen. Kies in plaats daarvan voor een vergroting van uw opslagcapaciteit met de aanschaf van extra magazijnrekken. Voor alle bedrijven is een jaarlijkse keuring van de stellingen verplicht. Bij een dergelijke veiligheidscontrole worden al uw magazijnstellingen gecontroleerd op onder meer stabiliteit en schade.
Stapelaars en transpalletten
Voor een veilig gebruik van stapelaars en transpalletten spelen vooral de ruimtelijke omstandigheden een grote rol. Het is belangrijk dat de gangpaden tussen de stellingen voldoende ruimte bieden om te rijden en te manoeuvreren. Daarom moeten bepaalde minimumafstanden tot de stellingen worden aangehouden. Als u uw magazijn helemaal opnieuw inricht, moet u bij het inplannen van de stellingen rekening houden met de minimale breedte van de gangpaden.
Voor de dagelijkse praktijk is er speciale aanrijdbeveiliging die bij een botsing schade aan het voertuig en de stelling minimaliseert en bovendien verhindert dat de magazijnstelling kan omvallen. Aanrijdbeveiliging kan ook worden gebruikt om verkeersroutes van elkaar af te bakenen. Zo verhoogt u tegelijkertijd de veiligheid van alle mensen die te voet in het magazijn onderweg zijn.
Veiligheid van uw personeel
Het is belangrijk dat u niet onderschat hoeveel ongevallen op de werkplek het gevolg zijn van een gebrek aan kennis en oplettendheid. Daarom is het belangrijk dat uw personeel regelmatig wordt getraind en geïnstrueerd over de omgang met machines en gereedschappen, en hoe zij zich moeten gedragen in gevaarlijke situaties.
Verder is het voor de veiligheid in het magazijn belangrijk dat de werkomstandigheden optimaal zijn vormgegeven. Dit betekent dat alle werknemers hun taken geconcentreerd en zonder onnodige gezondheidsrisico’s kunnen uitvoeren. Controleer daarom de volgende mogelijkheden:
- Inrichten van ergonomische sta-werkplekken
- Werkdruk en pauzetijden aanpassen
- De werklast verlichten door het magazijn te automatiseren
- Op basis van de risicobeoordeling meer persoonlijke beschermingsmiddelen beschikbaar stellen
Veelgestelde vragen over veiligheid in het magazijn
De meeste ongevallen in magazijnen worden veroorzaakt door menselijke fouten. Bij onder andere de volgende werkzaamheden in het magazijn is er een verhoogd risico op bedrijfsongevallen:
• Het laden en lossen van stellingen, pallets en stellingsystemen
• Letsel door vallende goederen
• Aanrijdingen met hefvoertuigen
• Vallen van ladders en trappen
De bedrijfsleiding is altijd verantwoordelijk voor de veiligheid in het magazijn. Daartoe moet er al ten tijde van de indeling van het magazijn een uitgebreid veiligheidsconcept worden opgesteld dat alle aspecten van het dagelijkse werk omvat. Dit betreft:
• De indeling van het magazijn
• De aanschaf van geschikte arbeidsmiddelen
• De coördinatie en optimalisatie van werkprocessen
• De opleiding en uitrusting van werknemers
Als uitgangspunt voor uw veiligheidsplan moet u allereerst een risico-inventarisatie in het magazijn uitvoeren. Hierbij worden alle werkplekken, installaties, machines, voertuigen en verkeerswegen onderzocht op mogelijke risico’s. Er moet ook rekening worden gehouden met de effecten van het werk op de lichamelijke en geestelijke gesteldheid van de werknemers.
Bron afbeelding:
© gettyimages.de – Geber86
